Każdy lubi się śmiać. Występy kabaretów, komików oraz stand-upowców są bardzo popularną formą rozrywki. Przedmiotem ich żartów są najczęściej sytuacje z życia wzięte, a jak wiadomo, różnego rodzaju piosenki towarzyszą nam na co dzień. Muzyka coraz częściej służy także jako nowa oraz osobna forma komediowa. Największą popularnością cieszą się natomiast żarty, które są skupione na znanych piosenkach oraz artystach. Nie ma w końcu nic lepszego jak pośmiać się z kogoś innego.
Muzyka komediowa, bo tak można nazwać wszelkiego rodzaju kompozycje wywołujące uśmiech na twarzy, istnieje prawdopodobnie tak długo, jak sama muzyka, ale dopiero w XX wieku stała się stylem samym w sobie. Artysta wykonujący ten gatunek zazwyczaj ma na celu przedstawienie w sposób zabawny dla odbiorcy konkretnego wydarzenia, osoby lub znanego utworu.
Przykładem muzycznej komedii są coraz bardziej cieszące się popularnością piosenki wykonywane przez różnego rodzaju komików lub grupy kabaretowe. W przeciwieństwie do muzycznej parodii, często komponują oni własną muzykę, która sama w sobie mogłaby stać się hitem z czołówki listy przebojów. Teksty tych piosenek, które są często sarkastyczną i prześmiewczą karykaturą rzeczywistości, niestety lub stety blokują sobie w ten sposób osiągnięcie światowego sukcesu.
Początki parodii muzycznych
Muzyka komediowa swoimi początkami sięga aż do epoki średniowiecza i renesansu. Już wtedy kompozytorzy po raz pierwszy zaczęli sięgać po fragmenty znanych utworów ludowych i wplatali je w swoje kompozycje, co w efekcie nadawało im często zabawny charakter. Kolejnym etapem muzycznych komedii było zapożyczanie niekiedy całych melodii hymnu lub muzyki kościelnej, gdzie oryginalny tekst zastępowano świeckimi, czasem obscenicznymi słowami.
Klasyczni kompozytorzy często zapożyczali melodie ludowych i popularnych utworów oraz drwili z siebie nawzajem. Przykładem może być tutaj quodlibet, który jest jedną z form komedii muzycznej polegającej na współdziałaniu różnych melodii lub tekstów, posiadających zdecydowanie różne charaktery. Inną odmianą tego stylu jest polifoniczny quodlibet, który opiera się na zapożyczonych melodiach wprowadzanych w różnych głosach kompozycji. Przykładem może być tutaj ostatnia Wariacja Goldbergowska Jana Sebastiana Bacha oparta na dwóch popularnych wówczas pieśniach. Innym klasykiem, który miał również poczucie humoru, był natomiast Joseph Haydn, który był znany z wykorzystywania popularnych i lekkich melodii nadając im poważny charakter.
Najbardziej znanym mistrzem parodii stylów innych kompozytorów był natomiast Sir Arthur Sullivan, który w swojej twórczości parodiował takich kompozytorów jak Mendelssohn, Wagner i Handel. W 1886 roku francuski kompozytor Camille Saint-Saëns skomponował "Le carnaval des animaux (The Carnival of the Animals)", który miał być muzycznym żartem dla jego przyjaciół. Utwór ten został także sparodiowany w 1988 roku przez "Weirda Ala" Yankovica, który zatytułował go "Carnival of the Animals Part II".
W XVIII wieku na scenie pojawiła się burleska będąca formą muzyczno-teatralną. Od tego momentu termin ten używany był w całej Europie do opisania utworów muzycznych, w których poważne i komiczne elementy zostały zestawione oraz połączone z poważnymi tematami w celu osiągnięcia groteskowego efektu. Burleska zawsze uważana była za plebejską i wulgarną formę rozrywki. W drugiej połowie XIX wieku w Stanach Zjednoczonych nastąpił jej renesans i pojawiła się jako odmienna forma, nazywana także British girls. Przedstawienia tej formy burleski miały silnie podłoże erotyczne i opierała się na grupowych tańcach, śpiewach i skeczach, młodych oraz skąpo ubranych aktorek, zwykle brunetek. W XX wieku burleskę wzbogacono o striptease.
Na początku XX wieku, wraz z rosnącą popularnością jazzu, artyści wykonujący ten rodzaj muzyki zaczęli także zapożyczać znane klasyczne motywy muzyczne i wplatali je w swoje utwory. Przykładem może kompozycja "The Russian Rag" należąca do George'a L. Cobba, która jest oparta na "Preludium Cis-moll" Siergieja Rachmaninowa albo utwór "Lucy's Sextette" Harry'ego Alforda zainspirowany "Chi mi Frena w tal momento?" z opery "Lucia di Lammermoor" autorstwa Gaetano Donizetti'ego.
Od lat 40. XX wieku zespół Spike Jones and his City Slicker parodiował popularną muzykę na swój wyjątkowy sposób. Grupa nie zmieniając słów kompozycji dodawał najróżniejsze efekty dźwiękowe i komediowe do znanych oraz starych utworów takich jak np. "Cocktails for Two" i "April Showers". W tym samym okresie pracę rozpoczął także duet Homer and Jethro, który zaczął parodiować popularne utwory zmieniając ich tekst i aranżując je na styl country. Przykładem może być tutaj piosenka "Heart Brake Motel" parodiująca "Heartbreak Hotel" Elvisa Presleya oraz "The Battle of Kookamonga" ukazująca w krzywym zwierciadle utwór "The Battle of New Orleans" Johnny'ego Hortona.
(Nie tylko) rock and rollowe parodie
Wraz z wzrastająca popularnością rock and rolla w latach 50. i 60. XX wieku, na scenie zaczęli się pojawiać artyści, którzy parodiowali wykonawców tego gatunku. Przykładem jest Stan Freberg, który tworzył parodie popularnych piosenek w latach 50. i 60. ubiegłego stulecia. Przedmiotem jego żartów byli przeważnie artyści oraz utwory znajdujące się na wysokich pozycjach list przebojów. Przykładem może tutaj być Elvis Presley i jego piosenka "Heartbreak Hotel". Stan Freberg w swojej aranżacji parodiuje głównie styl wykonawczy oraz sceniczny króla rock 'n' rolla. W jego wykonaniu można usłyszeć m.in. dźwięk rozrywanych dżinsów, który ma na celu wyśmianie charakterystycznych ruchów oraz tańca Elvisa Presleya.
Innym znanym oraz ważnym parodystą w historii muzyki był Allan Sherman, który zaczął tworzyć przeboje oparte na muzyce klasycznej, do której podkładał tekst. Przykładem jest tutaj piosenka "Hello Muddah, Hello Fadduh (A Letter from Camp)" oparta na melodii "Dance of the Hours" A. Ponchielliego z opery "La Gioconda".
Kolejnym przykładem muzycznej komedii był duet występujący pod nazwą Jonathan and Darlene Edwards, który został utworzony przez Paula Westona i jego żonę Jo Stafford. Grupa z początku wykonywała piosenki kabaretowe na prywatnych przyjęciach, z czasem jednak ich album zatytułowany "Jonathan and Darlene Edwards in Paris" wygrał nagrodę Grammy w 1961 roku za najlepsze nagranie komediowe.
Innym muzycznym parodystą był kompozytor sir Peter Maxwell Davies. W 1969 roku artysta w utworze "Eight Songs for Mad King" wykorzystał fragment kompozycji "Messiah" autorstwa George'a Friderica Handela i zrobił z nim to samo co Jimi Hendrix z kompozycją "Star Spangled Banner", która jest hymnem Stanów Zjednoczonych. Zabieg ten wzbudził jednak dużą falę krytyki pod adresem artysty.
W 1965 roku, muzyczny satyryk Peter Schickele skomponował utwór "P. D. Q. Bach". Tytuł kompozycji miał wskazywać na rzekomo nowo odkrytego i genialnego członka rodziny Bacha. Świadczyć mają o tym inicjały, które w rodzinie Bacha były charakterystycznym elementem np. C.P.E. oznaczające Carl Philipp Emanuel Bach. P.D.Q. jest jednak skrótem od pretty damn buick (cholernie szybki).
W latach 70. i 80. XX wieku gwiazdą w Stanach Zjednoczonych był Ray Stevens. Artysta zasłynął z takich przebojów jak "Everything is Beautiful", "The Streak", "Shriner's Convention", "Mississippi Squirrel Revival". Ray Stevens ma na swoim koncie także utwór "Surfin USSR" będący parodią wielkiego przeboju "Surfin USA" zespołu Beach Boys.
Współczesna muzyka w krzywym zwierciadle
Komedia muzyczna oraz różnego rodzaju parodie pomimo upływu lat wciąż cieszą się dużą popularnością, a nawet na niej znacznie zyskały. Współczesna muzyka popularna często staje się obiektem drwin, krytyki oraz jest przedmiotem wielu parodii. Oprócz samych piosenek dużą popularnością cieszą się również wideoklipy przedstawiane w krzywym zwierciadle.
"Weird Al" Yankovic
Najbardziej znanym muzycznym parodystą w obecnych czasach jest bez wątpienia Alfred Matthew "Weird Al" Yankovic , który zasłynął z wykonywania znanych przebojów w komediowym stylu. Jego kariera rozpoczęła się na studiach, gdzie był DJ'em w radiu uniwersyteckim. Kiedy na uczelnię miał przyjechać zespół "The Knack" znany z przeboju "My Sharona", artysta postanowił wykonać na akordeonie parodię tego hitu zatytułowaną "My Bologna". Sukces piosenki doprowadził do wydania jej przez wytwórnię płytową, co dało artyście sześciomiesięczny kontrakt. Kolejnym utworem wykonanym przez artystę była piosenka "Another One Rides The Bus", która była parodią piosenki "Another One Bites The Dust" zespołu Queen. W późniejszych latach "Weird Al" Yankovic sięgał po utwory takich artystów jak Coolio, Michael Jackson, Lady Gaga czy Madonna.
Hurra Torpedo
Hurra Torpedo to zespół pochodzący z Norwegii. Grupa znana jest przede wszystkim z wykonywania piosenek, gdzie używa urządzeń kuchennych oraz tradycyjnych instrumentów. Zespół powstał na początku lat 90. XX wieku i jest częścią kolektywu artystycznego Duplex Records. Wszyscy członkowie Hurra Torpedo grają także w innych formacjach. W 2005 roku zespół zdobył międzynarodową popularność, gdy w Internecie pojawiło się nagranie utworu "Total Eclipse of the Heart" należącego do Bonnie Tyler. Parodia tej piosenki została zarejestrowana podczas norweskiego programu komediowego "Lille Lørdag".
Bob Rivers
Znany większości przebój "Kokomo" grupy Beach Boys także doczekał się swojej parodii. W 1999 roku DJ radiowy Bob Rivers postanowił wykorzystać ten utwór krytykującą amerykańskie działania w Kosowie. O utwórz głośno zrobiło się jednak sześć lat później, gdy norwescy żołnierze biorący udział w misji pokojowej w Kosowie nakręcili wideoklip do tej piosenki. Teledysk szybko trafił do Internetu gdzie stał się wielkim przebojem wywołującym niemały skandal. Za teledysk musiał przepraszać sam ambasador Norwegii, a żołnierze biorący udział w nagraniu mogli na zawsze pożegnać się ze swoimi karierami. Główną przyczyną skandalu był wers "Milosević you sorry son of a bitch", gdzie doszukano się obrazy XIV wiecznego bohatera Milosa Obilicia, a nie postaci Slobodana Milosevicia.
W innym stylu
Do rodzajów komedii muzycznych można zaliczyć wykonywanie popularnych utworów w często skrajnie odmiennym stylu niż zostały skomponowane. W ten sposób zaznane wszystkim utwory nabierają komicznego charakteru, gdy słyszymy np. hard rockową kompozycję ubraną w delikatne dźwięki jazzowe.
Richard Cheese
Richard Cheese to amerykański muzyk znany z występów w grupie Richard Cheese and Lounge Against the Machine. Formacja specjalizuje się głównie w odrywaniu znanych coverów z najróżniejszych gatunków muzyki. W ich repertuarze można usłyszeć znane piosenki artystów reprezentujących rocka, metalu, rapu i hip-hop. Charakterystyczną cechą grupy są jazzowe aranżacje popularnych utworów. Styl, w którym są wykonywane piosenki określa się jako lounge, który wywodzi się z jazzu i był szczególnie popularny w barach oraz hotelowych kasynach. W tym stylu zespół wykonuje piosenki takich wykonawców jak U2, Rage Against the Machine, Radiohead, The Prodigy, Fatboy Slim czy Nirvana.
The Baseballs
Zespół The Baseballs to niemiecki cover band założony w Berlinie w 2007 roku. Grupa wykonuje współczesne oraz znane przeboje w stylu rockabilly oraz rock and roll. Zespół zyskała popularność w 2009 roku, gdy formacja wydała debiutancki album "Strike!" oraz dwa single "Umbrella" należący do Rihanny oraz "Hot n Cold" w wykonaniu Katy Perry. W 2010 roku grupa wydała natomiast dwupłytową reedycję pierwszego albumu zatytułowaną "Strike! Back". Na krążku znalazły się covery takich piosenek jak "Chasing Cars" autorstwa Snow Patrol czy "Pokerface" Lady Gagi. W 2011 roku zespół The Baseballs wydał drugi album zatytułowany "String 'n' Stripes". Na krążku pojawiły się aranżacje takich utworów jak "Candy Shop" (50 Cent), "California Gurlz" (Katy Perry), "Tik Tok" (Ke$ha) oraz "Hello" ( Martin Solveig).
Me First and the Gimme Gimmes
Zespół Me First oraz Gimmes Gimme to punk rockowa grupa powstała w 1995 roku. Nazwa zespołu odnosi się do tytułu książki napisanej przez Gerald G. Jampolsky i Diane V. Cirincione. Grupa znana jest z występów w dziwacznych strojach, które mają podkreślić charakter ich koncertów. Zespół początkowo nie planował wydania albumu i w pierwszym roku swojej pracy pojawił się tylko na kompilacjach. Zmieniło się to jednak w 1995 roku, kiedy grupa zaczęła wydawać single. Zespół słynie z wykonywania popularnych utworów oraz znanych piosenek w punkowym stylu. W repertuarze grupy można znaleźć utwory takich wykonawców jak Elton John, Neil Diamond, John Denver, Bob Dylan, The Beach Boys oraz The Beatles.
CeZik
Każdy kto ma dostęp do Internetu, raczej zna tego pana. Cezik, czyli Cezary Nowak, urodził się w Gliwicach w 1985 roku. Swoją karierę zaczął w programie Szymon Majewski Show, gdzie w formie zagadki dla gości programu wykonywał znane piosenki od tył. Od dłuższego czasu za sprawą swoich ciekawych pomysłów muzycznych i kanału na YouTube jest gwiazdą polskiego Internetu. Jednym z charakterystycznych pomysłów Cezika jest właśnie wykonywanie znanych przebojów w inny oraz ciekawy sposób. Nie tylko zmienia on styl oryginalnych kompozycji, ale czasami także odtwarza je przy użyciu przedmiotów codziennego użytku. Cezik w swoim repertuarze ma m.in. piosenkę "To ostatnia niedziela", którą zatytułował "Te ostatnie niedziele" ze względu na mnogość gatunków muzycznych w jakich ją wykonuje. Dużą popularnością cieszył się również jazzowy cover "Ona tańczy dla mnie" piosenki zespołu Weekend popularnej pod koniec 2012 roku.
Przeczytaj drugą część i poznaj pozostałych artystów oraz utwory, które od lata bawią ludzi na całym świecie.