One-Hit Wonder to określenie oznaczające grupę artystów, którzy zabłysnęli na listach przebojów swoim pierwszym i zarazem ostatnim największym hitem. Każdy z nas zna wykonawców, którzy stali się popularni tylko i wyłącznie dzięki tej jednej, jedynej piosence.
Trudno jest zdefiniować pojęcie gwiazdy jednego przeboju. Nie ma żadnego ogólnie przyjętego kryterium, które pozwoliłoby określić kto może być przypisany do tej grupy. Przeważnie są to artyści, których tylko jedna piosenka wzbiła się na szczyt list przebojów i później nie udało im się powtórzyć tak wielkiego sukcesu.
Nie zawsze jest jednak tak, że wykonawca założył wydanie tylko jednej płyty, która będzie zawierać niezapomniany przebój. Często artyści podejmowali walkę i nagrywali kolejne albumy, które jednak nie osiągnęły tak dużego sukcesu jak ich największe dzieło. Takim przykładem może być kanadyjski zespół Crash Test Dummies znany z charakterystycznego, niskiego głosu Brada Roberta. Ich największy przebój "Mmm Mmm Mmm Mmm" wydany w 1993 roku odniósł znaczący sukces na rynku muzycznym i wiele osób uważa, że była to ich ostatnia piosenka. Okazuje się jednak, że jest zupełnie inaczej, ponieważ grupa wydała także inne single, które zawędrowały wysoko na lokalnym rynku w Kraju Klonowego Liścia. Należą do nich takie piosenki jak "He Liked to Feel It", "Keep a Lid on Things" i "Swimming in Your Ocean", które stały się folk rockowymi przebojami.
Stwierdzenie gwiazda jednego przeboju jest także pojęciem względnym. Jest ono często zależne od tego, czy ktoś jest fanem danego zespołu lub solisty. Taka niejasna definicja prowadzi często do sporów na forach internetowych, gdzie wiele osób prowadzi zaciekłe dyskusje odnośnie tego, czy dana piosenka i artysta może być zaszufladkowana jako one-hit wonder.
Kolejny problem pojawia się także gdy zaczniemy analizować rynek muzyczny pod względem geograficznym. Pomiędzy Ameryką a Europą istnieje duża różnica, która wyznacza kryterium dla grupy artystów okrzykniętych mianem gwiazdy jednej piosenki. Takim przykładem może być zespół Beastie Boys, który można nazwać zespołem jednego przeboju jeżeli przyjmiemy, że tylko ich jedna piosenka "You Gotta Fight For Your Right To Party" w 1987 roku znalazła się w pierwszej dziesiątce (na 7 miejscu) listy przebojów w USA. Ich inny znany utwór "Sabotage", pochodzący z albumu "Ill Communication" (1994), dotarł zaledwie na 18 miejsce.
A Girl Like You - Edwyn Collins
Edwyn Collins jest szkockim artystą rockowym. Swoją karierę muzyczną zaczynał w 1979 roku w zespole Orange Juice, który powstał na bazie Nu-Sonic. Największym przebojem grupy była piosenka "Rip it Up" pochodząca z 1983 roku. Gdy grupa rozpadła się w 1985 roku Edwyn Collins postanowił rozpocząć swoją karierę solową. Decyzja ta zaowocowała wielkim przebojem "A Girl Like You" pochodzącym z trzeciego studyjnego albumu artysty "Gorgeous George" z 1994 roku. Piosenka ta jest popularna ze względu na swój charakterystyczny, czarnobiały teledysk oraz zaledwie kilku dźwiękowe, fuzzowe solówki, które przeszywają ciało niczym prąd elektryczny. Pomimo tego, że artysta w swojej karierze wydał kilka płyt, to nie udało mu się powtórzyć sukcesu "A Girl Like You". Jedynym utworem, który cieszył się umiarkowaną popularnością był kawałek"Magic Piper of Love".
Hey now now - The Cloud Room
Niemalże każdy pamięta reklamę Pepsi pochodzącą z 2007 roku, która zyskała dużą popularność dzięki piosence "Hey Now Now". Autorami tej kompozycji był indie-rockowy amerykański zespół The Cloud Room założony w 2002 roku. Dzięki pojawieniu się piosenki we wspomnianej reklamie, utwór został okrzyknięty hitem sezonu, a jego dźwięki wypływały ze wszystkich słuchawek oraz głośników na świecie. Kompozycja znalazła się również na albumie "The Cloud Room", który ukazał się na rynku w 2005 roku. Krążek nie odniósł jednak dużego sukcesu, ponieważ pozostałe kompozycje nie były już tak doskonałe jak ich popisowa piosenka. W 2007 roku grupa wydała swój drugi album zatytułowany "Please Don't Almost Kill Me", który także nie wstrząsnął rynkiem muzycznym.
What's Up - 4 Non Blondes
Nie ma chyba na świecie żadnego fana rocka, który chociaż raz nie słyszał piosenki "What's Up" autorstwa 4 Non Blondes. Utwór pochodził z pierwszego i zarazem ostatniego albumu grupy "Bigger, Better, Faster, More!" wydanego w 1992 roku. Ta w większości akustyczna kompozycja, która miejscami muskana jest przez delikatny riff gitary elektrycznej, odniosła wielki sukces w Europie i w Brazylii. W USA uplasowała się natomiast dopiero na 14 miejscu listy przebojów.
Grupa 4 Non Blondes jest także jednym z bardziej zagadkowych zespołów jakie istniały w historii rocka. Do dziś nie znamy przyczyny, która spowodowała rozpad grupy, pomimo dużego sukcesu jaki odniósł ich debiutancki album. Zespół na swoim koncie posiadał także inne, mniej znane przeboje, takie jak "Spaceman" (autorstwa Babylon Zoo, który notabene także był zespołem jednej piosenki), "Dear Mr. President" oraz cover "Misty Mountain Hop" grupy Led Zeppelin. Liderkę zespołu, Lindę Perry, trudno jest natomiast zakwalifikować do grupy one-hit wonder. Skomponowała ona niejeden przebój dla takich artystów jak Courtney Love, Gwen Stefani, Pink, Jamesa Blunta, Robbiego Williamsa, Christiny Aguilery oraz wielu innych.
U Can't Touch This - MC Hammer
Piosenka "U Can't Touch This" jest jednym z tych utworów, które pomimo upływu lat wciąż cieszą się popularnością na dyskotekowych parkietach. Przebój ten jest także pewnego rodzaju mostem łączącym pokolenia i pomimo upływu lat wciąż wywołuje uśmiech na twarzy gdy się go słyszy lub ogląda teledysk. Piosenka "U Can't Touch This" w Polsce doczekała się także swoich przeinaczeń w postaci "pięć ciastek", "jedz czosnek", "kanciasty" czy "kickboxing". MC Hammer na swoim koncie posiada także inne przeboje, jednakże żaden z nich nie stał się tak popularny jak "U Can't Touch This". Ciekawostką jest także to, że podkład jest fragmentem utworu "Superfreak" Ricka Jamesa.
Na falochronie - Emigranci
W zbiorach polskiej muzykografii także możemy znaleźć gwiazdy jednego przeboju. Takim przykładem jest zespół Emigranci. W roku 1989 basista Robert Jaszewski, gitarzysta Edmund Stasiak i perkusista Piotr Szkudelski zebrali się po to, żeby nagrać tylko tą jedną, jedyną piosenkę. Pod sukcesem podpisał się także Paweł Kukiz, który stanął przy mikrofonie śpiewając buntownicze słowa opowiadające o beznadziejności służby wojskowej. Ten rockowy hymn sprawił, że grupa nagrała w roku 1992 album "Rosja i Ameryka". Piosenka "Na falochronie", która pojawiła się na tej płycie, odniosła tak duży sukces, że przez cztery tygodnie nie schodziła z Listy Przebojów Programu III. Inne pozycje na albumie takie jak "Prosta do słońca", "Rosja i Ameryka" oraz "Nawet tu" nie stały się już tak wielkimi hitami. Podobny los spotkał dwa następne albumy (bez udziału Pawła Kukiza) "Mówię do ciebie" z 1995 roku oraz wydany 11 lat później krążek "...I inne utwory".
The Final Countdown - Europe
Nie ma chyba bardziej charakterystycznego motywu w muzyce rozrywkowej niż ten, który pojawia się na początku kompozycji "The Final Countdown" szwedzkiego zespołu Europe. Zachwycające syntezatorowe intro piosenki do dzisiaj jest znakiem rozpoznawczym grupy i często wykorzystywane jest również w mediach oraz filmach. Ciekawa jest także historia tego wielkiego przeboju. Pomysł na utwór powstał z inicjatywy wokalisty szwedzkiej grupy, Joeya Tempesta, który zarys piosenki ułożył w wieku 16 lat. Gdy kompozycja osiągnęła już finalną wersje, zespół od razu ją pokochał, ale nie wiązał z nią większych nadziei. Okazało się jednak, że się mylił. Gdy w lutym 1986 roku piosenka ujrzała światło dzienne, świat oszalał na jej punkcie. Przebój sprzedał się w nakładzie w ponad 6.000.000 egzemplarzach i stał się numerem jeden w 26 krajach.
Ice ice baby - Vanilla Ice
Vanilla Ice był pierwszym białym raperem, który z hip-hopem miał tyle samo wspólnego co Edyta Górniak. Jego największy hit zatytułowany "Ice ice baby" pochodzi z debiutanckiego albumu "To the Extreme" z 1990 roku i stał się wielkim przebojem na całym świecie. Krążek zdobył w USA siedmiokrotną platynę, a jego piosenka objęła prowadzenie na listach przebojów w Stanach Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii. Sukces piosenki "Ice ice baby" nie jest jednak zasługą tylko samego artysty, ponieważ linia basu pojawiająca się w utworze została "zapożyczona" od zespołu Queen oraz Davida Bowiego z kompozycji "Under Pressure" z roku 1981.
W późniejszych latach artyście nie udało się już powtórzyć tak dużego sukcesu jak w przypadku utworu "Ice ice baby". Vanilla Ice znudzony swoim wizerunkiem, który był czymś na rodzaj słodkiego chłopca, postanowił zmienić swoje dotychczasowe oblicze. Efektem transformacji była próba eksperymentowania z rap rockiem. Nie miało to jednak za dużo wspólnego ani z rockiem, ani z rapem. Na pewno był to eksperyment, który można podsumować słowami "eksperyment wykonany lecz niestety nieudany" z utworu "Jeszcze Polska…" Kazika Staszewskiego.
Black Velvet - Alannah Myles
Alannah Myles jest kolejną artystką na liście one-hit wonder pochodzącą z Kraju Klonowego Liścia. Kariera wokalistki zaczęła się w południowym Ontario, gdy miała 18 lat. Założyła wtedy cover band z Christopherem Wardem, który wykonywał piosenki Boba Segera i Arethy Franklin. Pierwszy sukces piosenkarka odniosła wtedy, gdy wydała swój pierwszy album solowy "Alannah Myles" w 1989 roku. Największym przebojem z płyty stał się utwór "Black Velvet" (poświęcony Elvisowi Presleyowi), który był drugim singlem promującym krążek. Piosenka dostała się na szczyt zestawienia Billboard Hot 100 oraz podbiła inne listy przebojów w wielu krajach na całym świecie. Za utwór Black Velvet" piosenkarka otrzymała także nagrodę Grammy. Artystka w późniejszych latach także odnosiła sukcesy, które jednak nie przyniosły jej już takiego rozgłosu jak "Black Velvet". Takim przykładem jest singiel "Lover of Mine", który zdobył pierwsze miejsce w Kanadzie oraz "Song Instead Of A Kiss" z drugiego krążka "Rockinghorse" (1992).
Take My Breath Away - Berlin
Zespół Berlin, pomimo mylącej nazwy, pochodzi ze Stanów Zjednoczonych. Grupa została założona w 1979 roku, a liderką oraz wokalistką formacji została piosenkarka Terri Nunn. Pierwszym znaczącym przebojem zespołu była kontrowersyjna piosenka "Sex (I'm A...)", która została zabroniona przez niektóre amerykańskie stacje radiowe. Największy sukces grupa świętowała natomiast podczas wydania ich największego przeboju "Take My Breath Away", który został wykorzystany w filmie "Top Gun" z 1986 roku. Piosenka okazała się tak dużym hitem, iż została w tym samym roku nagrodzona Oskarem. Inne znane piosenki, które stoją w cieniu największego przeboju grupy to "The Metro" i "No More Words".
Never Ending Story - Limahl
"Never Ending Story" to utwór, który w 1984 roku swoim brzmieniem podbił cały świat. Piosenka została także wykorzystana w filmie o tym samym tytule i stała się jego nieodłączną częścią. Niekończąca się opowieść po latach okazała się jednak dla Limahla przekleństwem i samospełniającą się przepowiednią. Klątwa w postaci utworu "Never Ending Story" nie pozwoliła muzykowi już nigdy więcej odnieść tak dużego sukcesu jak w 1984 roku. Na koncie artysty pojawiły się m.in. takie albumy jak "Colour All My Days" z 1986 roku, wydany osiem lat później "Love Is Blind" oraz najmłodszy singiel "London For Christmas", który ujrzał światło dzienne dwa lat temu. Nowe dokonania artysty nie wzbudziły jednak większych zainteresowań w środowisku muzycznym.
Runaway Train - Soul Asylum
Sex, drugs and rock and roll to hasło, które do pewnego momentu w świecie muzyki przypominało święte oraz biblijne przykazanie. Dla wykonawców oraz fanów rocka było czymś na kształt mojżeszowskich kamiennych tablic. Trudno było sobie wyobrazić rock and rollowy tekst, który nie opowiadał o miłości na tylnym siedzeniu Cadillaca. Były jednak zespoły, które wykruszały się z tego grona. Taką grupą była pochodząca z Minneapolis amerykańska formacja Soul Asylum założona 1983 roku, znana z natapirowanych włosów Davida Pirnera.
Największy przebój grupy zatytułowany "Runaway Train" pochodził z szóstej studyjnej płyty "Grave Dancers Union" wydanej w 1992 roku. Kompozycja była swego rodzaju balladą z aksamitną melodią, ubraną w szaty drapieżnego protest songu. Utwór został zapamiętany szczególnie dzięki teledyskowi, który był apelem ukazującym zdjęcia zaginionych lub porwanych nastolatków w USA oraz w Wielkiej Brytanii.
Innym znanym przebojem amerykańskiej grupy był cover "Sexual Healing" należący do Marvina Gaye'a. Piosenka pojawiła się w 1993 roku na albumie "No Alternative", który był kompilacją zawierającą artystów reprezentujących scenę rocka alternatywnego. W 2005 roku zespół przeżył kryzys związany ze śmiercią basisty Karla Muellera. Pomimo tego tragicznego wydarzenia grupa wciąż koncertuje i ma się dobrze.
Bitch - Meredith Brooks
Utwór "Bitch", znany również przez nałożoną cenzurę jako "Nothing In Between" (był to tytuł używany w różnych krajach Azji, w tym Malezji) pochodzi z albumu "Blurring the Edges" z 1997 roku. Autorami piosenki jest Meredith Brooks i Shelly Peiken. Początkowo, niektóre stacje radiowe nie chciały nawet wymieniać nazwy utworu i w zastępstwie mówili, że jest to po prostu piosenka Meredith Brooks. Z czasem jednak utwór stał się na tyle popularny, że bez problemu wymieniano jego nazwę. Na popularność piosenki wpłynęły różne miksy utworu, które odnosiły sukces w klubach tanecznych. Meredith Brooks opowiada, że utwór "Bitch" o mały włos nie trafił na album z powodu wulgarnego języka, który mógł przeszkodzić w odniesieniu sukcesu w stacjach radiowych.
Obawy okazały się jednak niepotrzebne, ponieważ utwór stopniowo wzbijał się na liście Billboard i ostatecznie trafił na 2 pozycję tego notowania. 27 lipca 1997 roku utwór zadebiutował na 6 pozycji UK Singles Chart i pozostał w pierwszej dziesiątce przez cztery tygodnie. Utwór był również wielkim hitem w Oceanii, gdzie osiągnął pierwsze miejsce w Australii i stał się numerem 4 w Nowej Zelandii. Utwór zajął również miejsce 79 na liście 100 Greatest Songs of the '90s wg VH1.
I'm Too Sexy - Right Said Fred
Utwór "I'm Too Sexy" to wielki przebój brytyjskiej grupy Right Said Fred. Utwór pochodzi z debiutanckiego albumu zespołu "Up" z 1992 roku. Piosenka odniosła sukces na całym świecie i utrzymywała się na szczycie list przebojów w 32 krajach. Right Said Fred to także pierwsza brytyjska grupa, od czasów The Beatles, która osiągnęła tak wysoką pozycję za oceanem. Ciekawostką muzyczną jest natomiast przerwa instrumentalna w utworze "I'm Too Sexy", która została oparta na utworze "Third Stone the Sun" Jimiego Hendrixa.
Eye of the Tiger - Survivor
Dobrze znana piosenka "Eye of the Tiger" to singel amerykańskiego zespołu rockowego Survivor. Utwór pochodzi z trzeciego album grupy o tym samym tytule, co wspomniany utwór. Kompozycja została napisana na prośbę aktora Sylvestra Stallone, który nie mógł uzyskać zgody na wykorzystanie piosenki "Another One Bites the Dust" autorstwa Queen. Utwór dzięki temu został muzycznym motywem przewodnim w filmie "Rocky III", w którym aktor grał główną rolę. Filmowa wersja utworu różni się jednak od tej, która pojawiła się na albumie.
Piosenka zyskała ogromną popularność w stacji muzycznej MTV i na wielu antenach radiowych, gdzie podbiła listy przebojów w 1982 roku. Utwór wciąż pozostaje niezapomnianą kompozycją ze względu na słynny riff gitarowy i refren, który stał się niemalże pewnego rodzaju hymnem.
Lovefool - The Cardigans
"Lovefool" to pop-rockowa piosenka napisana przez Petera Svenssona i Ninę Persson z zespołu The Cardigans. Utwór znalazł się na trzecim albumie grupy "First Band on the Moon", który ujrzał światło dzienne 14 września 1996 roku.
Dzięki swojej popularności utwór został wykorzystany w adaptacji filmowej dramatu "Romeo + Juliet" Williama Szekspira, w reżyserii Baza Luhrmanna. Po piosenkę sięgnął też zespół The Hush Sound wykorzystał ją na kilku swoich koncertach. Cover utworu "Lovefool" wykonał także kanadyjski trębacz i wokalista, Bria Skonberg, który umieścił ją na alubimie "Fresh". Kompozycja przypadła także do gustu grupie New Found Glory, która swoją interpretację piosenki nagrała na płytę "From the Screen to Your Stereo Part II".
Somebody's Watching Me - Rockwell
"Somebody's Watching Me" to debiutancki singiel muzyka ukrywającego się pod pseudonimem Rockwell. Utwór ukazał się na rynku w 1984 roku i został wydany nakładem wytwórni Motown Records. Producentem piosenki został natomiast Curtis Anthony Nolen, a w sesji nagraniowej wziął także udział Michael Jackson, Jermaine Jackson i słynny perkusista Alan Murray.
Przeczytaj drugą cześć i poznaj innych artystów, którzy zaistnieli na scenie muzycznej dzięki jednej piosence będącej do dziś ich wielkim przebojem.