W rozwijającej się małymi krokami tzw. erze post-PC możliwość mobilnego nagrywania i komponowania muzyki nie jest niczym nowym. Bez problemu możemy zarejestrować partię gitary, basu, pianina lub jakiegokolwiek innego instrumentu. Nie jest to jednak nowe zjawisko, ponieważ od lat artyści oraz producenci starali się przenieść studio nagraniowe poza mury budynku.
W obecnych czasach możliwości nagrywania muzyki są nieograniczone. Sprzęt, którym dzisiaj dysponujemy umożliwia nam tworzenie muzyki w każdym miejscu, w jakim się znajdujemy. Przenośne komputery, smartfony i tablety pozwalają nam na nagranie prostego dema, pełnego utworu, a nawet całej płyty, czego przykładem jest album "The Fall" grupy Gorillaz, który został stworzony przy użyciu iPada oraz dedykowanych aplikacji. Możliwości te nie są jednak znakiem naszych czasów, ponieważ artyści już od dawna szukali rozwiązania, które pozwoliłoby im komponować muzykę w niemalże każdym miejscu na ziemi.
Za prekursorów tego rozwiązania można uznać brytyjski zespół The Rolling Stones, który był właścicielem najpopularniejszego mobilnego studia muzycznego zwanego The Rolling Stones Mobile Studio. Korzystali z niego także inni znani artyści, tacy jak np. Deep Purple, Lou Reed, Bob Marley, Horslips, Fleetwood Mac, Bad Company, Status Quo, Led Zeppelin, Iron Maiden, Wishbone Ash i Mola Mola.
Za pomocą mobilnego studia nagrano m.in. takie albumy jak "Sticky Fingers'' (1971), "Exile on Main St." (1972), "Led Zeppelin III'' (1970), czy ''Led Zeppelin IV'' (1971). Wykorzystano je także podczas rejestrowania płyty "Machine Head" grupy Deep Purple, która szczególnie zapisała się muzykom w pamięci. Powodem tego było wydarzenie, które miało miejsce 4 grudnia 1971 roku w szwajcarskim Montreaux. Podczas koncertu Franka Zappy w kasynie wybuchł pożar, który był efektem odpalenia racy przez jednego z uczestników. Historia ta została opisana w utworze "Smoke On The Water", który jest klasykiem w historii rocka.
We all came out to Montreux
On the Lake Geneva shoreline,
To make records with the mobile.
We didn't have much time.
Frank Zappa and the Mothers
Were at the best place around,
But some stupid with a flare gun
Burned the place to the ground.
"Smoke On The Water" - Deep Purple
Mobilni Stonsi
Koncepcja mobilnego studia zrodziła się w 1968 roku, kiedy zespół The Rolling Stones zdecydował, że potrzebne jest im nowe środowisko do nagrywania muzyki. Grupa zmęczona ograniczeniami stacjonarnego studia postanowiła wykorzystać dom Micka Jaggera, gdzie zaczęła rejestrować swoje nowe pomysły. Wtedy też w głowie menadżera trasy, Iana Stewarta, zrodził się pomysł stworzenia mobilnego studia nagrań, które byłoby umieszczone w samochodzie.
Pod przewodnictwem Stewarta wybrano najlepszych inżynierów i producentów, w tym Glyna Johnsa, z którymi konsultowano projektu stworzenia pierwszego mobilnego studia nagrań. Wykonaniem projektu zajęła się firma Helios Electronics, która była znana z tworzenia konsolet mikserskich dla najbardziej ekskluzywnych studiów muzycznych na świecie. Od tego momentu było to pierwsze, w pełni wyposażone, mobilne oraz wielościeżkowe studio, które spełniało wszystkie wymagania prawdziwego studia muzycznego. Na samym początku The Rolling Stones Mobile Studio obsługiwało maksymalnie 20 mikrofonów i miało 8-ścieżkowy format nagrywania. W momencie gdy mobilne studio zaczęto wykorzystywać do nagrywania koncertów, 8-ścieżkowy format okazał się niewystarczający i szybko wprowadzono 16-ścieżek.
Na początku The Rolling Stones Mobile Studio przeznaczone było do użytku wyłącznie przez brytyjską grupę. Muzyczny pojazd szybko jednak zyskał popularność i zaczął być wykorzystywany również przez takie zespoły jak The Who, The Faces, czy Led Zeppelin. W latach 70. z mobilnego studia postanowił skorzystać m.in. Frank Zappa, w którym zarejestrował swój materiał do filmu "200 Motels".
Zdjęcie: philsbook.com
Zdjęcie: deep-purple.am
Wiosną 1973 roku Tapani "Tapanainen" Talo został zatrudniony jako inżynier dźwięku i był odpowiedzialny za utrzymanie, modernizację i przeprowadzanie remontów mobilnego studia. To właśnie dzięki niemu The Rolling Stones Mobile Studio stało się pierwszym na świecie wysokiej klasy mobilnym studiem nagrań. W tym samym roku, podczas trasy The Rolling Stones European Tour, do zespołu dołączł Mick McKenna, który współpracował z Ianem Stewartem. Był on odpowiedzialny za dalszy rozwój mobilnego studia i to dzięki niemu dodano 24-ścieżkowy format nagrywania oraz 12 nowych wejść do istniejących 20 i poprawiono warunki akustyczne muzycznego pojazdu.
W 1979 roku mobilne studio odbyło podróż do ZSRR i na chwilę zatrzymało się w łotewskiej Rydze, gdzie zarejestrowano koncert baletowy "Gajane", podczas którego wystąpiła 72-osobowa orkiestra. Następnie mobilne studio pojechało do Grecji, aby nagrać koncert Nany Mouskouri na Akropolu, która wtedy wróciła do ojczyzny po 21 latach wygnania.
W latach 80. prace nad rozwojem mobilnego studia ukierunkowane były bardziej na funkcję nadawczą i przeznaczono je dla dużych koncernów medialnych w Wielkiej Brytanii, takich jak LWT, BBC, Radio Capital, Tyne Tees Television i innych. Taka ścieżka rozwoju spowodowała, że w 1982 roku w mobilnym studio został zainstalowany komputer, który pozwolił na zapisu dźwięku oraz obrazu i transmisję gotowego dzieła.
Zdjęcie: philsbook.com
Zdjęcie: philsbook.com
W 1987 roku Bill Wyman zapoczątkował projekt Ambition Invention Motivation Success Project (The AIMS Project), który zakładał oddanie mobilnego studia w ręce młodych zespołów. Głównym celem tego przedsięwzięcia było jeżdżenie po Wielkiej Brytanii i nagrywanie wysokiej jakości nagrań demo. Wtedy też pojazd został pomalowany na kolor niebieski i umieszczono na nim napis The AIMS Project. W przedsięwzięciu udział wzięli także dwaj producenci, Terry Taylor i Mick McKenna, którzy w trakcie trwania projektu nagrali około 60 utworów. Zakończenie The AIMS Project odbyło się w lutym 1988 roku w Royal Albert Hall, gdzie wystąpiło 6 finalistów wybranych z całego kraju. Podczas koncertu zagrali tacy wykonawcy jak An American In Paris, The Lorry Dogs, Mola Mola, This Perfect Gift, Someone Shouted, The Works. Zwycięzcą został Mola Mola (Jack Hazebroek), który dzięki temu wydał swój pierwszy singiel zatytułowany "Get Ahead". Cały koncert, który odbył się w Royal Albert Hall, został nagrany za pomocą The Rolling Stones Mobile Studio i wydany nakładem wytwórni Ripple.
Zdjęcie: stonesnews.com
W następnych latach The Rolling Stones Mobile Studio wróciło na rynek komercyjny, który stał się jednak bardzo konkurencyjny pod względem finansowym oraz technicznym. Pojazd pozostał w użyciu aż do kwietnia 1993 roku, a ostatnie nagranie w mobilnym studiu zostało dokonane przez Chrisa Jaggera (brata Micka Jaggera) i jego zespołu Atcha!.
W 1996 roku The Rolling Stones Mobile Studio w swojej pierwotnej formie zostało sprzedane na aukcji i zakupione przez Loho Studios w Nowym Jorku. Po małej technicznej modernizacji mobilne studio zostało ponownie oddane do użytku i trafiło do podziemia sceny muzycznej w Nowym Jorku. Dzięki niemu nagrano m.in. koncerty Patti Smith, Ramones i prawie 30 innych zespołów, które pojawiły się na albumie "Best of Hardcore".
W 1999 roku wytwórnia Matador Records z okazji 10-lecia istnienia wystawiła mobilne studio podczas przyjęcia w Irving Plaza. W tym samym roku Greg Di Gesu przy pomocy The Rolling Stones Mobile Studio zarejestrował ostatni koncert grupy D Generation, który odbył się 24 kwietnia w Coney Island High.
Obecnie The Rolling Stones Mobile Studio jest już na emeryturze i po ciężkiej pracy odpoczywa w Narodowym Centrum Muzyki, które znajduje się w Calgary w Kanadzie.
